Joe Biden lupasi jatkaa työtään muun muassa Ukrainan puolustamiseksi ja Naton vahvistamiseksi, kirjoittaa Ylen Yhdysvaltain-toimittaja Juri von Bonsdorff.
Juri von BonsdorffYhdysvaltain-toimittaja
Vallasta luopuminen ei ole helppoa eikä yleistä.
Siitä on kulunut yli puoli vuosisataa, kun amerikkalainen presidentti viimeksi luopui vapaaehtoisesti tavoittelemasta jatkokautta.
Tuskallista se oli Joe Bidenillekin.
Kolmen ja puolen vuoden aikana häneen oli iskostunut ylimielinen varmuus siitä, että juuri hänellä on parhaat eväät kukistaa kansakuntaa ja koko maailmaa uhkaavat pahan voimat.
Se usko johti tietynlaiseen sokeuteen.
Biden ei itse nähnyt kuinka hänen omat voimansa olivat ehtymässä – ja jos hänen lähipiirinsä sen teki, he eivät sitä hänelle halunneet kertoa.
27. kesäkuuta, koko kansan edessä, totuus kuitenkin paljastui nöyryyttävällä tavalla.
Heikko ja hauras valtiomies ei saanut ymmärrettävää sanaa suustaan tv-väittelyssä, ja kilpaileva ehdokas, Donald Trump, söi hänen lounaansa, niin kuin Yhdysvalloissa on tapana sanoa.
Koko kansaa järkyttäneestä esiintymisestä ei ollut enää paluuta, ja siksi Biden istui keskiviikko-iltana kameroiden edessä selittämässä, miksi hän luopui presidenttikisasta.
Hän sanoi ymmärtäneen, että on aika ojentaa viestikapula nuoremmilleen ja yhdistää demokraattien puolue.
– Uskon, että tulokseni, johtajuuteni maailmassa ja tulevaisuuden visioni olisivat oikeuttaneet toisen presidenttikauden. Mutta mikään ei saa estää demokratian pelastamista, mukaan lukien omat päämääräni, väsyneen oloinen ja vahvasti meikattu Biden sanoi.
Biden ei puheessaan viitannut omaan henkiseen tai fyysiseen vireyteensä lainkaan. Hän pyrki kuvaamaan päätöstään epäitsekkäänä uhrauksena kansakunnan hyväksi.
Siinä oli ainakin osittain falskisti kaikuva sointu.
Tosiasiassa Joe Biden luopui vasta pakon sanelemana, kun häneltä vietiin rahat ja puolueen tuki.
Toisaalta, Biden sanoissa oli myös ripaus totuutta.
Hän olisi voinut tarrautua kiinni ehdokkuuteensa, johon hänellä oli esivaaleissa voitettu valtakirja.
Mutta kypsyteltyään asiaa tovin, hän hyväksyi tosiasiat ja luopui.
Donald Trump yritti vastaavanlaisessa tilanteessa pysyä vallan kahvassa kiinni keinoin, jotka ovat johtaneet rikossyytteisiin.
Jos Bidenin liittolaisilta kysytään, juuri siinä näkyy demokratiaan uskovan miehen ja siitä piittaamattoman johtajan ero.
Päästyään hänelle piinallisen puheen osion yli, Biden silmiin syttyi tuttu palo.
Väistyvällä presidentillä on vielä puoli vuotta presidenttikautta jäljellä – ja hän lupasi jatkaa työtään muun muassa Ukrainan puolustamiseksi ja Naton vahvistamiseksi.
Biden oli varmasti hyvin tietoinen siitä, että tämä saattoi kuitenkin olla viimeinen kerta, kun hänellä oli koko kansan herkeämätön huomio.
Siitä, miten hän käyttäisi sen tilaisuuden, ei ollut pienintäkään epäselvyyttä.
– Historia on teidän käsissänne, Biden sanoi toistaen koko presidenttikautensa suurinta teemaa.
– Amerikassa valta on kansalla, ei kuninkailla tai diktaattoreilla, hän jatkoi ja muistutti että syksyllä on aika valita kumpaan suuntaan maa halua liikkua.
Joe Bidenin poliittista perintöä ehditään ruotia vielä moneen otteeseen.
Mutta on selvää, että syksyn presidentinvaalit tulevat olemaan yksi tärkeimmistä mittareista.
Vaikka vaalien tulos on nyt enemmän Kamala Harrisin kuin Bidenin käsissä, tappio Donald Trumpille tarkoittaisi tappiota itse julistamassaan taistelussa ”Amerikan sielusta”.
Se olisi Bidenille todennäköisesti kovempi takaisku kuin oman uran hieman nolo loppuminen.
Korjaus 25.7.2024 kello 10.36: Artikkeliin on korjattu alun kohta, jossa alunperin puhuttiin valtaoikeuksista luopumisesta, kun kyse on jatkokauden tavoittelusta luopumisesta.